Hassas Dişlerin Nedenleri
Dentin aşırı hassasiyetinin nedenlerinin saptanması
Dentin aşırı hassasiyeti zaman içinde gelişebilen yaygın bir diş problemidir. Burada dentin aşırı hassasiyetinin etiyolojisine ve nasıl ortaya çıktığına ilişkin en yaygın kabul gören teoriye daha yakından bakıyoruz.
Dentin aşırı hassasiyetinin hidrodinamik teorisi
Brännström’ün hidrodinamik teorisi dentin aşırı hassasiyetinin nasıl geliştiğine dair günümüzde en yaygın kabul gören teoridir:1–4
- Dentin aşırı hassasiyeti dentin içerisinde bulunan tübüller açığa çıktığında ortaya çıkar; tübüllerin açığa çıkması en sık olarak diş eti çekilmesi veya diş minesi aşınmasından kaynaklanır
- Açığa çıktıktan sonra bu tübüller uyaranlarla temas edebilirler ve bu temas tübüllerin içinde sıvının hareket etmesine neden olabilir
- Bu tip hareket pulpadaki sinirleri tetikleyerek kısa süren, keskin bir ağrıya yol açabilir
-
Dentinin açığa çıkması
Dentin tübülleri nasıl açığa çıkar?
Dentin tübülleri aşağıdakilere bağlı olarak diş eti çekilmesi sonucunda açığa çıkar:3,5
- Periodontal hastalıklar
- Çok sert fırçalama tekniği
Diş minesi aşınması aşağıdaki faktörlerden biri veya daha fazlasıyla dentin tübüllerinin açığa çıkmasına yol açar:6
- Sıklıkla asitlerden veya özofageal reflüden kaynaklanan erozyon
- Abrazyon yani aşırı diş fırçalama ve/veya diğer alışkanlıklar nedeniyle diş minesi ve dentin kaybı
- Atrisyon (nadiren); diş gıcırdatmadan kaynaklanır
-
Tetikleyici faktörler
Dentin aşırı hassasiyetini tetikleyen faktörler
Dentin tübüllerinin açığa çıkması tübüllerin içerisindeki sıvıların hareket etmesine imkan verir ve farklı türde uyaranlarla tetiklenebilir.3,4
1. Termal uyaranlar
Soğuk (daha muhtemel), sıcak
2. Dokunsal uyaranlar
Diş fırçalama
3. Ozmotik uyaranlar
Şekerli yiyecek ve içecekler
-
Sinir uyarılması
Sinir uyarılması ve ağrısı
Dış uyaranlara bağlı olarak dentin tübüllerinin içerisindeki sıvının hızlı hareketinin diş pulpasındaki sinirleri uyararak ağrıya yol açabildiği teorisi ileri sürülmektedir.4
