Dentin Aşırı Hassasiyeti: Tanı
Dentin aşırı hassasiyetinin tanısı
“Başka herhangi bir diş kusuru veya patolojisiyle ilişkilendirilemeyen, bir uyarana yanıt olarak açığa çıkmış dentinden kaynaklanan kısa süreli, keskin ağrı.”1
Hasta öyküsü
Kanada Danışma Kurulu Kılavuzu tanı koymak ve sorunu etkin biçimde tedavi edebilmek için tüm hastaların dentin aşırı hassasiyeti yönünden taranmasını önermektedir.2
Tanıyı desteklemek için hasta öyküsüne ihtiyaç vardır (objektif ölçümlere ek olarak).2,3
Belirli kişiler dentin aşırı hassasiyetine genel popülasyondan daha yatkın olabilir; örneğin:2,3
- Dişlerini çok sert fırçalayan kişiler
- Periodontal tedavi almış kişiler
- Yüksek miktarda asit içeren yiyecek/içecekleri sık tüketen kişiler
- Bulimiası olan kişiler
Dentin aşırı hassasiyetine işaret edebilen hasta öyküsü kapsamında hastalara sorulacak sorular2
| Araştırma soruları | Neler dentin aşırı hassasiyetine işaret edebilir? |
| Yaşadığınız ağrıyı tarif edebilir misiniz?Hafif mi, zonklama tarzında mı? | Ağrının tarifi:Kısa süreli, keskin |
| Bu ağrının nedeni nedir?Bu ağrıyı belirli bir yiyecek veya içecek mi tetikliyor? | Ağrıyı tetikleyen faktörler:Termal, ozmotik ve/veya dokunsal |
| Diş fırçalama alışkanlıklarınızı bana tarif edebilir misiniz? | Aşırı fırçalama, kötü ağız hijyeni |
| Beslenme şeklinizi bana tarif edebilir misiniz? | Beslenmede çok fazla asit alımı: Şarap, turunçgiller, meyve suları, turşu vb. |
| Asit reflünüz var mı veya sık sık kusuyor musunuz? | Gastrik reflü veya aşırı kusma belirtilerini araştırın |
Dentin aşırı hassasiyetinin ayırıcı tanısı
Semptomları dentin aşırı hassasiyetine benzeyen birçok ağız sağlığı sorunu vardır. Dentin aşırı hassasiyeti tanısı konmadan önce bu sorunlar elenmelidir.3
| Etiyoloji | Ağrı tipi | Ağrıyı tetikleyen uyaran | İlişkili özellikler |
| Çatlak diş sendromu | Keskin, aralıklı, kısa süreli ağrı;uyaran ortadan kalktığında geçer | Isırma | Travma, parafonksiyon |
| Pulpitis (pulpa enflamasyonu) | Keskin veya hafif ağrı, ağızdaki kesin yerini belirlemek zordur, spontan (uyaran gerekli olmayabilir), muhtemelen zonklama tarzında, daha uzun süreli, muhtemelen hastayı bütün gece uyanık bırakan ağrı | Termal (ısı uyaranı daha muhtemel)OzmotikDokunsal | Çürük, restorasyonlar |
| Periapikal periodontitis | Künt, spontan (uyaran gerekli olmayabilir), zonklama tarzında, daha uzun süreli, muhtemelen hastayı bütün gece uyanık bırakan ağrı | Isırma | Muhtemel periapikal kızarıklık, şişlik, diş sallanması |
Faydalı tanı testleri
Dentin aşırı hassasiyetinin tanısı dokunsal uyarana yanıtı belirlemek için diş sondu kullanılarak veya soğuk uyarana yanıtı saptamak için hava üflelenerek doğrulanabilir.4,5
Dentin aşırı hassasiyetinden kaynaklanan ağrının değerlendirilmesi
Dentin aşırı hassasiyetini doğrulama testleri tanımlanmış bir uyaranla ağrının tetiklenmesi amacıyla yapılır. Klinik çalışmalarda, ortaya çıkan ağrının yoğunluğu veya rahatsızlık düzeyi klinisyen veya hasta tarafından ölçülebilmektedir.4 Schiff ölçeği klinisyene hastanın soğuk havaya tepki olarak yaşadığı ağrının şiddetini derecelendirme imkanı verir.4 Görsel analog ölçek (VAS) hastanın ağrı derecesini kademeli bir ölçek üzerinde işaretlenmesine olanak sağlar4
-
Schiff ölçeği
Schiff soğuk havaya duyarlılık ölçeği4
Schiff soğuk havaya duyarlılık ölçeğinin dereceleri şunlardır:4
- Hasta hava uyaranına tepki vermez
- Hasta hava uyaranına tepki verir ancak uyaranın sonlandırılmasını talep etmez
- Hasta hava uyaranına tepki verir ve uyaranın sonlandırılmasını talep eder veya uyarandan uzaklaşır
- Hasta hava uyaranına tepki verir, uyaranı “ağrılı” olarak değerlendirir ve uyaranın sonlandırılmasını talep eder
-
VAS- ağrıyı izlemek için evrensel olarak kullanılan bir tıbbi araç
Görsel analog ölçek (VAS)4
Görsel analog ölçeğin iki ucu şunları temsil eder:4
- 0 cm = dış uyaranla minimum ağrı
- 10 cm = dış uyaranla maksimum ağrı
Hastalarınızın hassasiyet endişesi olmadan hayattan keyif almasına yardımcı olun
Hastaların yaşam kalitesi üzerindeki etki
Dentin aşırı hassasiyetinin hastaların günlük yaşamları üzerindeki etkisini keşfedin.
Sensodyne ürün gamı
Sensodyne ürün gamının hastalarınıza nasıl yardımcı olabileceğini keşfedin.
